Τι είναι ο φεμινισμός και γιατί είναι σημαντικός;
Η λέξη «φεμινισμός» μπορεί να είναι μια τρομακτική και μπερδεμένη λέξη για κάποιους. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο φεμινισμός σημαίνει να μισείς τους άντρες ή να θέλεις οι γυναίκες να κυριαρχούν σε όλα. Αυτό όμως, δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια! Φεμινισμός σημαίνει απλώς, να πιστεύει κανείς ότι οι άνδρες και οι γυναίκες είναι ίσοι, κανένας δεν είναι καλύτερος από τον άλλον και κανένας δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με περισσότερο σεβασμό από τον άλλον – όλοι πρέπει να είναι ίσοι σε όλα τα επίπεδα, όσο απλά.
Γιατί ο φεμινισμός ονομάζεται «φεμινισμός» και όχι για παράδειγμα, «ανθρωπισμός»;
Ενώ ο φεμινισμός αφορά την επίτευξη ίσων δικαιωμάτων τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, πρέπει να θυμόμαστε ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν περισσότερες ανισότητες από τους άνδρες. Για πολλά χρόνια οι γυναίκες θεωρούνταν λιγότερο ή πιο αδύναμες από τους άνδρες. Μπορεί να έχετε δει ακόμη και μόνοι σας καταστάσεις όπου άνδρες ή αγόρια επιλέγονται ως ηγέτες και τους παρέχεται καλύτερη μεταχείριση στο σχολείο, στη δουλειά, ακόμη και στο σπίτι. Σκεφτείτε επίσης το γεγονός ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια κινδυνεύουν περισσότερο όταν βγαίνουν έξω από ό,τι οι άνδρες, επειδή οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι πιο ευάλωτα σε παρενόχληση, βιασμό και κακοποίηση.
Γιατί είναι σημαντικός ο φεμινισμός;
Ο φεμινισμός επιτρέπει ίσες ευκαιρίες και για τα δύο φύλα. Οι ρόλοι των φύλων (ένα σύνολο συμβατών κανόνων που λένε πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ένα άτομο με βάση το φύλο του) μπορεί να είναι επιβλαβείς τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Η δημοφιλής πεποίθηση είναι ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια προορίζονται να φροντίζουν το σπίτι, ενώ τα αγόρια και οι άνδρες προορίζονται να βγουν έξω και να φροντίσουν την οικογένεια. Μπορείτε να φανταστείτε ότι δεν σας επιτρέπουν να πηγαίνετε σχολείο μόνο και μόνο επειδή είστε κορίτσι; Ή αναγκάζεσαι να μείνεις στο σπίτι και να φροντίζεις το σπίτι μόνο και μόνο επειδή είσαι γυναίκα; Αυτή είναι η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν πολλά κορίτσια σε όλο τον κόσμο. Περιορίζονται απλώς με βάση το φύλο τους. Είναι επίσης άδικο να ασκείται πίεση στα αγόρια για να εκπληρώσουν ορισμένους ρόλους που βασίζονται στο φύλο τους. Ο φεμινισμός θέλει να επιτραπεί τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια η ελευθερία να κάνουν ό,τι θέλουν και να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι δεν περιορίζονται από τους ρόλους και τις προσδοκίες των φύλων είτε στο σπίτι, στο σχολείο, στο χώρο εργασίας.
Η κουλτούρα του βιασμού
Οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι οι πιο ευάλωτες όταν μιλάμε για σεξουαλικά εγκλήματα. Σε πολλά μέρη του κόσμου ο βιασμός δεν νομοθετείται καν ως σοβαρό έγκλημα. Όταν μια γυναίκα έχει βιαστεί, πόσες φορές έχουμε ακούσει να ρίχνεται η ευθύνη στο θύμα και όχι στον δράστη; Οι γυναίκες ρωτιούνται τι φορούσαν ή αν έπιναν τη στιγμή του βιασμού. Η πρώτη αντίδραση συνήθως αφορά σε ερωτήματα όπως «τί έκανε εκεί»! Ο φεμινισμός έχει να κάνει με την προστασία του δικαιώματος του καθενός να μην παραβιάζεται το σώμα του. Φεμινισμός επίσης είναι να διδάσκεις στους άλλους να μην βιάζουν και να μην κατηγορείς τα θύματα. Ο φεμινισμός έχει να κάνει με τον τερματισμό της κουλτούρας του βιασμού και την προσπάθεια για έναν κόσμο όπου κανείς δεν χρειάζεται να φοβάται ότι θα υποστεί σεξουαλική επίθεση.
Η αμφισβήτηση
Πόσες φορές έχει τύχει να αντιμετωπιστούν τα θύματα ας πούμε, ληστείας, με καχυποψία; Τα θύματα εκβιασμού. Ή και άλλου είδους βίας. Σχεδόν ποτέ. Είμαστε φτιαγμένοι να παίρνουμε το μέρος του αδύναμου, του θύματος, αυτού που έχει την ανάγκη προστασίας και περίθαλψης. Και έτσι πρέπει να είναι. Όταν όμως φτάνουμε στα σεξουαλικά εγκλήματα, πολλές φορές πρωτοστατεί η δεύτερη σκέψη. Δεν είναι απίστευτο;
Θηλυκότητα και Φεμινισμός
Το να είσαι φεμινίστρια δεν σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξεις αυτό που είσαι. Μπορείτε να απολαύσετε τη θηλυκότητα στο έπακρο. Ο φεμινισμός δεν έχει καμία σχέση με το πώς ντύνεσαι ή με το πόσο μακιγιάζ φοράς. Έχει να κάνει με την προσπάθεια για τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι άντρες. Ο φεμινισμός επίσης δεν έχει καμία σχέση με το φύλο σου. Μπορείς να είσαι άντρας φεμινιστής. Ο φεμινισμός δεν πρέπει να υποβιβάζει ή να αγνοεί τους άνδρες. Εφόσον πιστεύεις ότι πρέπει να δοθούν ίσες ευκαιρίες και στους άνδρες και στις γυναίκες, τότε πιστεύεις στον φεμινισμό.
Η σταρ Μπιγιονσέ είπε κάποτε: «Αν είσαι άντρας που πιστεύει ότι η κόρη σου πρέπει να έχει τις ίδιες ευκαιρίες και δικαιώματα με τον γιο σου, τότε είσαι φεμινιστής». Και, «αν επιτρέπουμε στα κορίτσια να δείχνουν τα συναισθήματα και την ευαλωτότητά τους, τότε πρέπει να επιτρέψουμε και στα αγόρια το ίδιο».
Χρειάζεται να μιλάμε για τα αυτονόητα ακόμα και σήμερα;
Ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα που παλεύει για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν μνημειώδεις αντιξοότητες. Αλλά ανοίγει επίσης το δρόμο για τη συμμετοχή των φύλων και την ισότητα που ωφελεί το κοινωνικό σύνολο. Ο φεμινισμός έχει να κάνει με την υποστήριξη και την ενδυνάμωση των ανθρώπων. Αυτό είναι τόσο σημαντικό, ακόμα και σήμερα, στο 2022. Έχουμε κάνει μεγάλα παγκόσμια βήματα προς την ισότητα των φύλων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να επιβραδύνουμε τώρα. Υπάρχουν ανισότητες που επικρατούν σε κάθε χώρα και σε κάθε κοινωνία και ως εκ τούτου γεννάται η ανάγκη για φεμινισμό.
Το άρθρο 5 των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών αφορά την ισότητα των φύλων. Ο ΟΗΕ στοχεύει στην επίτευξη της ισότητας των φύλων και στην ενδυνάμωση όλων των γυναικών και των κοριτσιών. Ωστόσο, προς το παρόν, καμία χώρα δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου έως το 2030!