Ανακάλυψη ορόσημο για τον καρκίνο: Επιστήμονες ανακάλυψαν τον μηχανισμό που οδηγεί σε μεταστάσεις
Επιστήμονες του Κέιμπριτζ ανακάλυψαν ότι τα καρκινικά κύτταρα «υποκλέπτουν» μια διαδικασία που χρησιμοποιείται από τα υγιή κύτταρα για να εξαπλωθούν στο σώμα, αλλάζοντας εντελώς τους σημερινούς τρόπους σκέψης σχετικά με τη μετάσταση.
Πώς πυροδοτείται η μετάσταση του καρκίνου
Η ομάδα, διαπίστωσε ότι ο αποκλεισμός της δραστηριότητας της πρωτεΐνης NALCN σε κύτταρα ποντικιών με καρκίνο πυροδοτεί τη μετάσταση.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature Genetics, ανακάλυψε επίσης ότι η διαδικασία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στον καρκίνο. Προς έκπληξή των επιστημόνων, όταν αφαίρεσαν τη NALCN από ποντίκια χωρίς καρκίνο, αυτό προκάλεσε τα υγιή κύτταρά τους να εγκαταλείψουν τον αρχικό τους ιστό και να ταξιδέψουν σε όλο το σώμα, όπου εντάχθηκαν σε άλλα όργανα.
Διαπίστωσαν, για παράδειγμα, ότι υγιή κύτταρα από το πάγκρεας μετανάστευσαν στο νεφρό, όπου έγιναν υγιή νεφρικά κύτταρα. Αυτό υποδηλώνει ότι η μετάσταση δεν είναι μια ανώμαλη διαδικασία που περιορίζεται στον καρκίνο, όπως θεωρούνταν προηγουμένως, αλλά είναι μια φυσιολογική διαδικασία που χρησιμοποιείται από τα υγιή κύτταρα, την οποία εκμεταλλεύτηκαν οι καρκίνοι για να μεταναστεύσουν σε άλλα μέρη του σώματος και να δημιουργήσουν μεταστάσεις.
Ο επικεφαλής της ομάδας για τη μελέτη και διευθυντής του Κέντρου CRUK Cambridge, καθηγητής Richard Gilbertson, δήλωσε: «Τα ευρήματα αυτά είναι από τα σημαντικότερα που έχουν βγει από το εργαστήριό μου εδώ και τρεις δεκαετίες. Όχι μόνο εντοπίσαμε έναν από τους ασύλληπτους οδηγούς της μετάστασης, αλλά και ανατρέψαμε την κοινή αντίληψη που υπήρχε γι’ αυτήν, δείχνοντας πώς ο καρκίνος καταλαμβάνει διαδικασίες σε υγιή κύτταρα για τα δικά του οφέλη. Εάν επικυρωθεί μέσω περαιτέρω έρευνας, αυτό θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο αποτρέπουμε την εξάπλωση του καρκίνου και να μας επιτρέψει να χειραγωγήσουμε αυτή τη διαδικασία για την αποκατάσταση κατεστραμμένων οργάνων».
Παρά το γεγονός ότι αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου σε ασθενείς με καρκίνο, η μετάσταση παραμένει απίστευτα δύσκολο να προληφθεί, κυρίως επειδή οι ερευνητές δυσκολεύονται να εντοπίσουν τους βασικούς οδηγούς αυτής της διαδικασίας που θα μπορούσαν να στοχευθούν από φάρμακα. Τώρα που εντόπισαν τον ρόλο της NALCN στη μετάσταση, η ομάδα εξετάζει διάφορους τρόπους για την αποκατάσταση της λειτουργίας της, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των υπαρχόντων φαρμάκων που κυκλοφορούν στην αγορά.
Ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης Dr. Eric Rahrmann, δήλωσε: «Η NALNCNC είναι μια από τις σημαντικότερες αιτίες για την ανάπτυξη της νόσου: “Είμαστε απίστευτα ενθουσιασμένοι που εντοπίσαμε μια μοναδική πρωτεΐνη που ρυθμίζει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο ο καρκίνος εξαπλώνεται στο σώμα, ανεξάρτητα από την ανάπτυξη του όγκου, αλλά και τη φυσιολογική αποβολή και επιδιόρθωση των κυττάρων των ιστών. Αναπτύσσουμε μια σαφέστερη εικόνα για τις διαδικασίες που διέπουν τον τρόπο εξάπλωσης των καρκινικών κυττάρων. Μπορούμε τώρα να εξετάσουμε κατά πόσον υπάρχουν πιθανώς υπάρχοντα φάρμακα που θα μπορούσαν να επαναπροσδιοριστούν ώστε να αποτρέψουν αυτόν τον μηχανισμό από το να πυροδοτήσει την εξάπλωση του καρκίνου στους ασθενείς».
Ενθαρρυντικά αποτελέσματα από νέο φάρμακο κατά του Αλτσχάιμερ
Οι φαρμακευτικές εταιρείες Eisai (Ιαπωνία) και Biogen (ΗΠΑ) ανακοίνωσαν ότι το νέο φάρμακο lecanemab που αναπτύσσουν από κοινού κατά του Αλτσχάιμερ, μείωσε κατά 27% – σε σχέση με ένα εικονικό φάρμακο (πλασίμπο) – τη γνωστική και λειτουργική εξασθένηση σε μια κλινική δοκιμή τελικού σταδίου σε 1.800 ασθενείς που βρίσκονταν στο αρχικό στάδιο της νόσου.
Το ενθαρρυντικό αυτό αποτέλεσμα του πειραματικού φαρμάκου – ενός αντισώματος που χορηγείται ενδοφλέβια – μπορεί να οδηγήσει στην έγκριση κυκλοφορίας του, δίνοντας έτσι νέες ελπίδες στους ασθενείς με τη συγκεκριμένη ανίατη μέχρι στιγμής νευροεκφυλιστική πάθηση και στις οικογένειες τους, που έχουν δει κατ’ επανάληψη διάφορα φάρμακα να εμφανίζουν αρχικά πολλές υποσχέσεις κατά τις αρχικές δοκιμές τους, οι οποίες όμως μετά διαψεύδονται στην πράξη. Η σχετική απόφαση από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ αναμένεται τον ερχόμενο Ιανουάριο, ενώ θα ακολουθήσουν ανάλογες αιτήσεις στις αντίστοιχες αρχές της Ιαπωνίας και της Ευρώπης, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και τους Times της Νέας Υόρκης.
Η κλινική δοκιμή φαίνεται να επιβεβαιώνει τη θεωρία ότι η απομάκρυνση των ‘πλακών’ της πρωτεΐνης βήτα αμυλοειδούς από τον εγκέφαλο των ασθενών σε αρχικό στάδιο Αλτσχάιμερ (κάτι που επιτυγχάνει το νέο φάρμακο στοχεύοντας την εν λόγω πρωτεΐνη προτού αυτή δημιουργήσει τοξικές συσσωματώσεις), μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη της νόσου. Από την άλλη, το φάρμακο εμφανίζει αυξημένη πιθανότητα παρενεργειών, όπως πρήξιμο του εγκεφάλου και μικρο-αιμορραγίες, που όμως θεωρούνται ανεκτές.
Παγκοσμίως ο αριθμός των ασθενών με Αλτσχάιμερ αναμένεται να φθάσει τα 139 εκατομμύρια έως το 2050. Και άλλες εταιρείες βρίσκονται στο τελικό στάδιο ανάπτυξης και δοκιμής αντισωμάτων κατά των πλακών της νόσου, όπως τα gantenerumab της Roche και donanemab της Eli Lilly.