Μέσα στον πρωτόγνωρο τρόμο των τελευταίων δύο ετών πανδημίας, συγκαταλέγονται και οι επιπτώσεις της νόσου Covid 19, αρκετό καιρό μετά την νόσηση. Το σύνδρομο long ή post Covid αναφέρεται στις αναπνευστικές ή καρδιαγγειακές νόσους που εμφανίζουν τα άτομα που νόσησαν με Covid 19, εβδομάδες ή και μήνες μετά την ανάρρωση. Σύμφωνα μάλιστα με τα ιατρικά δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), ορισμένοι ασθενείς, μολονότι νοσηλεύτηκαν, εμφανίζουν κόπωση, καρδιακά, αναπνευστικά και νευρολογικά συμπτώματα, τα οποία διαρκούν τουλάχιστον δύο μήνες και δεν επιδέχονται άλλη ιατρική εξήγηση. Ο Π.Ο.Υ. επέλεξε τον όρο «σύνδρομο long covid ή post covid» για να περιγράψει τα ιατρικά αυτά δεδομένα1.
Υπάρχουν όμως και θετικά μηνύματα που φέρνουν οι μελέτες για τη long covid και αφορούν σε άλλες χρόνιες νόσους και την αντιμετώπιση αυτών. Μάλιστα, αξιόπιστα στοιχεία έχουν ήδη δημοσιευτεί σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά όπως το Lancet και το Harvard Medicine mag.
Η νόσος Covid 19, σύμφωνα με κορυφαίους επιστήμονες αλλά και μελετητές χρόνιων ασθενειών, ανέδειξε με τον πιο δραματικό τόνο το πόσο έντονα και ποικιλόμορφα μπορεί να επηρεάσει μία λοίμωξη τον ανθρώπινο οργανισμό. Έτσι αναδύεται μία πρωτοπόρα εμπεριστατωμένη ιατρική άποψη ότι πολλές χρόνιες ασθένειες προκαλούνται στην πραγματικότητα από επιπτώσεις μόλυνσης που επηρεάζουν ένα υποσύνολο ασθενών που δεν αναρρώνουν ποτέ πλήρως.
Ακόμη και πριν την εμφάνιση του νέου κορονοϊού, οι ερευνητές εργάζονταν πάνω στην ιδέα ότι η μόλυνση μπορεί να προκαλέσει πολλά είδη χρόνιων ασθενειών, όπως αυτοάνοσα, εγκεφαλομυελίτιδες, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή ακόμα και χρόνια νόσο του Lyme. Σύμφωνα με αυτά τα μοντέλα εξηγείται και η εμφάνιση της Long Covid.
Μερικοί ασθενείς αναφέρουν σωματικά, νευρολογικά ή γνωστικά συμπτώματα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ανοσολογική απόκριση στον Covid μπορεί να επηρεάσει το αυτόνομο νευρικό σύστημα του ανθρώπου, επισημαίνει η μελετητής χρόνιων ασθενειών -διαγνωσμένων και μη- Μέγκαν Όρουρκ.
Όπως αναφέρουν οι πιο πρόσφατες μελέτες που δημοσιεύονται στο New England Journal of Medicine, το οξύ σύνδρομο Long Covid πιθανότατα θα αποδειχθεί οδηγός για διάφορα είδη ασθενειών που προκαλούνται από τη νόσο. Μα το σημαντικότερο είναι πως ρίχνει φως σε μια μεγάλη ποικιλία χρόνιων ασθενειών που αφορούν σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος.
Η βασική ελπίδα των ερευνητών, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ευρήματα, είναι πως εξαιτίας του βάρους που έπεσε από την επιστημονική κοινότητα στην αντιμετώπιση της covid 19, θα ανοίξουν άμεσα νέοι ορίζοντες πρόληψης ή και θεραπείας για πολλές μακροχρόνιες νόσους.
Δεν είναι μυστικό πως για τα εμβόλια που συμβάλλουν τα μέγιστα για την καταπολέμηση της νοσηρότητας από τον ιό SARS-CoV-2, χρησιμοποιήθηκε τεχνολογία που αναπτύσσεται για πάνω από 10 χρόνια. Το κατεπείγον της κατάστασης και η εξάπλωση της πανδημίας ώθησε την επιστημονική κοινότητα να σκύψει αποκλειστικά πάνω στην αντιμετώπιση του νέου κορονοϊού. Μα η ιατρική επιστήμη εξελίσσεται ραγδαία υπό τον γενικό κανόνα της παρατήρησης και της μελέτης. Και η πρόοδος των τελευταίων δύο ετών με αφορμή την πανδημία φαίνεται πως σύντομα θα φέρει ελπίδα για πολλούς πάσχοντες χρόνιων ασθενειών.
1 Κάββουρας Χαράλαμπος Med, MSc, FSCAI για το iatronet